Aanraking blijkt goed voor geestelijke en lichamelijke gezondheid

Je herkent misschien het troostende gevoel als iemand je een knuffel geeft aan het einde van een stressvolle dag of over je schouder aait als je je down voelt. Maar de vraag blijft: kunnen aanrakingen écht helpen om je beter te voelen en maakt het uit van wie ze afkomstig zijn? Om deze vragen te beantwoorden, voerden onderzoekers van het Social Brain Lab van het Nederlands Herseninstituut en het Universitair Ziekenhuis Essen een grootschalige analyse uit van eerdere studies naar de effectiviteit van aanraking.

Voordelen

Verbetert aanraking echt iemands welzijn? Het is een makkelijke vraag om te stellen, maar ingewikkelder om te beantwoorden. Individuele studies richten zich vaak alleen op specifieke situaties en kunnen elkaar tegenspreken. Het combineren van al deze studies voor een grootschalige analyse biedt een duidelijker antwoord: ja, aanraking verbetert zowel het fysieke als het mentale welzijn aanzienlijk, bijvoorbeeld via vermindering van pijn, angst, depressie en stress bij volwassenen. En het is zelfs zo dat mensen die fysieke of mentale gezondheidsproblemen hebben (en dus het meest behoefte hebben aan ondersteuning) nog meer baat hebben bij aanraking dan gezonde volwassenen. “Dit is vooral relevant als je bedenkt hoe vaak aanraakinterventies over het hoofd worden gezien”, legt Packheiser, eerste auteur, uit. Zijn er manieren waarop aanraking kan worden geoptimaliseerd? Tot op zekere hoogte is het antwoord ja.

“Het doel van onze studie is om de honderden individuele studies die er zijn te benutten om te identificeren welk type aanraking het beste werkt,” voegt 
Christian Keysers, directeur van het Social Brain Lab, toe. “Wat als je geen vriend of partner in de buurt hebt om je te omhelzen? Zou aanraking van een vreemde of zelfs een machine ook helpen? En hoe vaak? De studie laat duidelijk zien dat aanraking inderdaad geoptimaliseerd kan worden, maar de belangrijkste factoren zijn niet noodzakelijkerwijs degene die we vermoeden.”

Het is interessant dat het niet uit lijkt te maken door wie je aangeraakt wordt, op wat voor manier dit gebeurt en hoelang het duurt: alles heeft dezelfde impact. Een uitgebreide massage door een therapeut kan net zo effectief zijn als een snelle knuffel van een vriend. Althans, totdat we rekening houden met de frequentie van de interventie. Hoe vaker een aanrakingsmoment, des te groter lijkt de impact te zijn. Een snelle knuffel zou dus potentieel nog meer effect kunnen hebben dan een massage wanneer deze vaker wordt herhaald.