/nieuws/wetenschappers-pleiten-voor-europees-instituut-voor-ai-de-wetenschap
Een groep gerenommeerde wetenschappers heeft een advies uitgebracht aan leden van de Europese Commissie over het gebruik van AI in de wetenschap. Volgens dit advies heeft kunstmatige intelligentie (AI) grote potentie: het kan wetenschappelijke ontdekkingen radicaal veranderen, vooruitgang in onderzoek versnellen, innovatie stimuleren en de productiviteit van wetenschappers verbeteren.
De bij dit advies betrokken wetenschappers waren aangewezen door de academies via het Scientific Advice Mechanism van de Europese Commissie. Op voordracht KNAW was Paul Groth, hoogleraar Algorithmic Data Science aan de Universiteit van Amsterdam, betrokken bij het advies.
Scientific Advice Mechanism
Het Scientific Advice Mechanism voorziet Europese instituties van onafhankelijke wetenschappelijke cijfers en doet beleidsaanbevelingen. Aan deskundigen met een verschillende wetenschappelijke achtergrond werd gevraagd om uitgebreid wetenschappelijk advies te geven over kunstmatige intelligentie die wordt gebruikt door Europese topbeleidsmakers.
Het advies werd uitgebracht op verzoek van Margrethe Vestager, uitvoerend vicevoorzitter voor een 'Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk' en is bedoeld ter begeleiding en ondersteuning van de overkoepelende strategie van de Europese Commissie op het gebied van AI en innovatie.
Europees instituut voor AI in de wetenschap
Een van de aanbevelingen van De Group of Chief Scientific Advisors in dit nieuwe advies is om een nieuw Europees instituut voor AI in de wetenschap op te richten, dat naast enorme high-performance rekenkracht en een duurzame cloud-infrastructuur ook AI-trainingsprogramma's voor wetenschappers zou kunnen bieden.
Daarnaast zou een Europese raad voor AI in de wetenschap specifieke financiering kunnen geven aan onderzoekers uit alle disciplines om AI in hun specifieke vakgebied te onderzoeken en te implementeren. Hierdoor zou ook gewaarborgd worden dat AI in de wetenschap aansluit bij de EU-kernwaarden.
Voor AI-gebaseerd wetenschappelijk onderzoek is enorm veel data nodig. Dit moeten hoogwaardige, verantwoord verzamelde en zorgvuldig geselecteerde data zijn, die voor alle Europese wetenschappers en innovatoren gelijkelijk toegankelijk zijn.
Mensgerichte technologie
Ten slotte hebben de wetenschappers benadrukt dat de technologie van de toekomst vooral gericht moet zijn op mensen en gemeenschappen en niet alleen op winst. De EU moet onderzoek ondersteunen naar de filosofische, juridische en ethische aspecten van het gebruik van AI in de wetenschap, en de invloed die deze aspecten hebben op fundamentele mensenrechten, transparantie en verantwoordelijkheid.
Achtergrond
Het Scientific Advice Mechanism voorziet op verzoek van het college van Eurocommissarissen Europese instituties van onafhankelijke wetenschappelijke cijfers en doet beleidsaanbevelingen. Het mechanisme omvat onder andere het consortium SAPEA (Science Advice for Policy by European Academies), dat expertise verzamelt vanuit meer dan 100 academies in heel Europa, en de GSCA (Group of Chief Scientific Advisors), die onafhankelijke begeleiding geven op basis van de expertise.