Noodzakelijk onderhoudswerk? Schurende vrijheden in kunst en wetenschap

Vrijheid in botsing met waarden en normen

Tijdens de eerste online bijeenkomst van de vierdelige serie over vrijheid van wetenschap en kunst gaat het om schurende vrijheid. We denken dan vooral aan situaties waarin de vrijheid van de kunstenaar respectievelijk wetenschapper botst met andere waarden of normen.

Een open samenleving is geen statisch geheel, maar voortdurend in ontwikkeling. Welke rol spelen kunst en wetenschap daarbij? Is de vrijheid van wetenschapper en kunstenaar onbeperkt, of kan alleen begrensde vrijheid waardevol zijn? En over wiens en welke vrijheden hebben we het, en wanneer raken de vrijheid van de een aan het verlies van vrijheid van de ander? En hoe zit het met feiten, anti-feiten en desinformatie?

Onderhandeling over vrijheden

Bij een open samenleving horen wanorde, onzekerheid, risico en antagonisme. Grenzen kunnen overschreden worden. Wat de een als wenselijk ervaart zal de ander afwijzen en vice versa. De uitdaging is om verschillen te overbruggen zonder dat kritische stemmen het zwijgen worden opgelegd. Om die reden is er voortdurende onderhandeling over de vrijheid van spreken en expressie. In deze discussie tasten wetenschappers en kunstenaars de grenzen van het toelaatbare af aan de hand van perspectieven die misschien ongemakkelijk, storend of onwelkom zijn, maar wel noodzakelijk onderhoudswerk zijn.

Sprekers

• Jelle Koopmans, universitair hoofddocent Romaanse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam
• Maria Barnas, schrijver en kunstenaar

Moderator

De moderator is Kitty Zijlmans, emeritus hoogleraar Hedendaagse kunstgeschiedenis en Theorie / Wereld Kunstwetenschappen aan het Leiden University Centre for the Arts in Society. Zij opent de bijeenkomst door een fragment uit haar eerder uitgesproken afscheidsrede Van kunstgeschiedenis naar World Art Studies: de wereld op zijn kop voor te lezen.