De Jonge Akademie krijgt 10 nieuwe leden

De tien onderzoekers worden officieel als lid van De Jonge Akademie geïnstalleerd op dinsdag 26 maart 2024. Tijdens hun vijfjarig lidmaatschap maken zij zich sterk voor projecten op het gebied van wetenschapsbeleid, interdisciplinariteit, internationalisering en de relatie tussen wetenschap en samenleving. 

Alle nieuwe leden hebben zich wetenschappelijk bewezen en zijn minder dan tien jaar geleden gepromoveerd. 

De nieuwe leden zijn: 

Bas Borsje (klimaatadaptatie en waterbouwkunde, Universiteit Twente)

Hoe houden we in Nederland droge voeten als het klimaat verandert en de zeespiegel stijgt? Bas Borsje onderzoekt hoe we ons op een natuurlijke manier kunnen beschermen tegen de zee. Hij bestudeert ecosystemen die golven afremmen en meegroeien met een stijgende zeespiegel, zoals  moerassen en mangrovebossen. Deze ecosystemen liggen voor dijken en kunnen over de hele wereld ingezet worden. Bas pioniert hiermee op het grensvlak van waterbouwkunde en ecologie. Hij is ervan overtuigd dat we natuur moeten omarmen in plaats van vechten tegen het water. 

David Fernandez Rivas (technologie voor geneeskunde en chemie, Universiteit Twente)

David Fernandez Rivas ontwikkelt oplossingen voor maatschappelijke problemen met behulp van microbubbeltjes en diverse andere technologieën, in het bijzonder in het medisch domein. Een van Fernandez Rivas’ uitvindingen is het toedienen van medicijnen en vaccins zonder naalden, oftewel naaldloos injecteren. Met deze uitvinding is het een stuk makkelijker om kinderen en volwassenen met een angst voor naalden te injecteren. Ook draagt zijn uitvinding bij aan het verminderen van de vervuiling, aangezien er dagelijks zo’n 44 miljoen naalden worden gebruikt. Daarnaast is Fernandez Rivas gastdocent aan het Erasmus MC op het gebied van nieuwe technologieën voor de toediening van medicijnen en het Massachusetts Institute of Technology (MIT, USA). Ook is oprichter van twee academische startups: FlowBeams (naaldvrij injecteren) en BuBclean (voor ultrasoon reinigen). 

Romy Gaillard (kindergeneeskunde, Erasmus MC)

Het wordt steeds duidelijker dat de allereerste fase van het leven belangrijk is voor onze gezondheid en de kans op ziekten later in het leven. Romy Gaillard onderzoekt hoe de groei en ontwikkeling van het kind in de baarmoeder, al vanaf de allereerste levensweken en net na de geboorte, geoptimaliseerd kunnen worden om de kans op chronische ziekten later in het leven te verminderen. Met resultaten uit grootschalig bevolkingsonderzoek ontwikkelt zij nieuwe preventie en interventiestrategieën gericht op de allereerste fase van het leven, en test deze in de bevolking. Gaillards ambitie is maximale impact voor de gezondheid van toekomstige ouders en kinderen, met de betrokkenheid van verschillende wetenschapsdisciplines.

Valentijn Karemaker (wiskunde, Universiteit Utrecht)

Hoe kunnen we getaltheoretische problemen (vergelijkingen) oplossen met meetkundige technieken? Dat is de hoofdvraag in de aritmetische meetkunde, het onderzoeksgebied van Valentijn Karemaker. Ze gebruikt connecties tussen getaltheorie en meetkunde om vragen te beantwoorden zoals: hebben de vergelijkingen oplossingen? Zo ja, hoeveel? En hoe veranderen de antwoorden op deze vragen als de vergelijkingen een beetje veranderen? Momenteel onderzoekt Karemaker hoe vergelijkingen en hun oplossingen zich gedragen als we modulaire rekenkunde gebruiken, die bijvoorbeeld wordt toegepast in cryptografie.

Olya Kudina (techniekfilosofie, Technische Universiteit Delft)

Olya Kudina onderzoekt de dynamische relatie tussen technologieën en menselijke waarden, specifiek hoe kunstmatige intelligentie de democratie beïnvloedt en kan versterken. Bijvoorbeeld hoe je deze technologieën op een duurzame manier kunt ontwikkelen, terwijl de principes van ‘duurzaamheid’ niet statisch zijn en zich ontwikkelen tijdens interactie met technologieën zoals kunstmatige intelligentie. Kudina’s onderzoek omvat filosofie, design en computerwetenschappen en combineert theoretisch en empirisch werk.

Stéphanie van der Pas (wiskunde, Amsterdam UMC)

De oorzaak van een fenomeen kan lastig zijn om vast te stellen. Vegetariërs leven langer dan vleeseters, en na een taakstraf gaat iemand minder vaak opnieuw de fout in dan na een gevangenisstraf. Moeten we dus al het vlees uit te schappen halen en de gevangenissen sluiten? Dat zou erg roekeloos zijn, want dergelijke conclusies zijn gebaseerd op zogeheten observationele data, waar geen experiment aan te pas is gekomen. Wiskundige Stéphanie van der Pas onderzoekt op basis van wat voor gegevens we wel en geen betrouwbare causale verbanden kunnen vinden. Hierdoor kunnen meer vragen uit allerlei wetenschapsgebieden, zoals geneeskunde, psychologie en economie, beantwoord worden zonder dat er speciaal data voor moet worden verzameld.

Saskia Peels (Oudgriekse taal- en letterkunde, Rijksuniversiteit Groningen)

Saskia Peels doet onderzoek naar religie in de Griekse oudheid. In het bijzonder is zij geïnteresseerd in wat ‘geloven in goden’ voor de Grieken inhield. Momenteel analyseert zij wat ‘heiligheid’ voor de oude Grieken betekende. Samen met collega’s werkt zij aan een online database over Griekse religieuze praktijken door de tijd heen. Ook schrijft Peels in samenwerking een monografie over rituelen waarin mensen zich directe interactie met en nabijheid van goden voorstelden, en religieuze verbeelding bij die rituelen. Peels gebruikt graag inzichten van andere disciplines, zoals cognitieve taalkunde, psychologie en kunstmatige intelligentie om haar onderzoeksvragen te beantwoorden. 

Ward Rauws (planologie, Rijksuniversiteit Groningen)

Klimaatverandering, de energietransitie en de vergrijzing: allemaal uitdagingen die vragen om ingrijpende aanpassingen aan de stad. Ward Rauws onderzoekt hoe planologen deze aanpassingen kunnen sturen terwijl hun invloed beperkt is. Ook analyseert hij hoe planologen slimmer gebruik kunnen maken van de ervaringskennis en vindingrijkheid van bewoners en gebruikers. Hierdoor ontstaat een nieuw perspectief op de maatschappelijke betekenis van planning: ruimtelijke ingrepen en beleid dienen niet enkel om problemen op te lossen die we kennen en begrijpen, maar bereiden steden ook voorop het onbekende en onverwachte.

Fenneke Sysling (geschiedenis, Universiteit Leiden)

Wat kunnen we leren van wetenschap uit het verleden? Fenneke Sysling is historicus van wetenschap en kolonialisme en doet onderzoek naar de rol van gewone mensen als onderzoeksobjecten, beïnvloeders en gebruikers van wetenschappelijke kennis. Sysling onderzoekt in het bijzonder de  voormalige Nederlandse koloniën. Momenteel leidt ze een project naar medische experimenten op mensen in Zuidoost-Azië in de koloniale tijd. 

Joris van der Voet (bestuurskunde, Universiteit Leiden)

Onduidelijke, inconsistente of onuitvoerbare politieke doelstellingen maken het werk van ambtenaren ingewikkelder, en ook meer politiek. Joris van der Voet doet experimenteel gedragswetenschappelijk onderzoek naar besluitvorming en gedrag in de publieke sector – van topambtenaren die beleid vormgeven tot publieke professionals die publieke diensten verlenen. Met zijn team bestudeert hij hoe ambtelijke besluitvormers hun aandacht verdelen om maatschappelijke problematiek te begrijpen, te prioriteren en beleidsoplossingen te genereren. In samenwerking met de bestuurlijke praktijk ontwikkelt Van der Voet de kennis die nodig is om beleid en publieke dienstverlening beter aan te laten sluiten bij de behoeften, capaciteiten en verwachtingen van burgers.

Over De Jonge Akademie

De Jonge Akademie is een dynamisch en innovatief platform van onderzoekers uit verschillende disciplines met visie op wetenschap en wetenschapsbeleid. Zij organiseert inspirerende activiteiten voor verschillende doelgroepen op het gebied van interdisciplinariteit, internationalisering, wetenschapsbeleid en wetenschap en maatschappij. De vijftig leden waren op het moment van benoeming minder dan tien jaar geleden gepromoveerd. Deze wetenschappers vertegenwoordigen samen een breed spectrum van wetenschappelijke disciplines en ze zijn werkzaam bij Nederlandse universiteiten en een groot aantal onderzoeksinstituten. Hun lidmaatschap duurt vijf jaar, elk jaar stromen er tien leden in en uit. De Jonge Akademie is onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.