/nieuws/knaw-ter-meulen-beurs-voor-onderzoeken-naar-hersentumoren-bij-kinderen-en-long-covid
Welke impact heeft Long COVID op het dagelijkse leven van kinderen in Zuid-Afrika? Hoe vaak komt hypothalame dysfunctie voor bij kinderen met een hersentumor? Deze vragen staan centraal in de onderzoeken van Lieke van Noij (Amsterdam UMC) en Sanne Hulsmann (Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie & Wilhelmina Kinderziekenhuis/Universitair Medisch Centrum Utrecht). Zij ontvangen voor de uitvoer van hun onderzoek een KNAW Ter Meulen beurs op het gebied van de kindergeneeskunde. Twee verschillende onderzoeken, drie dezelfde vragen.
Wat ga je in het buitenland onderzoeken?
Lieke: ‘Met mijn onderzoek aan Tygerberg Hospital in Kaapstad in Zuid-Afrika proberen we meer inzicht te krijgen in de langetermijnklachten bij kinderen die een ernstige vorm van COVID-19 hebben doorgemaakt. Post-COVID-syndroom, ook wel bekend als ‘Long COVID’, kan een grote impact hebben op het dagelijks leven. Ongeveer 5% van de Nederlandse jongeren die COVID-19 hebben doorgemaakt, heeft last van langetermijnklachten.
Tijdens mijn werkbezoek in Kaapstad wil ik onderzoeken of dezelfde klachten optreden bij Zuid-Afrikaanse kinderen als bij Nederlandse kinderen na ernstig COVID-19. Ik zal onder andere de ernst van de klachten, de invloed van medische voorgeschiedenis, de kwaliteit van leven, en de longfunctie vergelijken tussen de twee groepen.’
Sanne: ‘Mijn onderzoek richt zich op de hypothalamus, een belangrijk deel van de hersenen, die veel functies in het lichaam regelt. Wanneer deze niet goed werkt (hypothalame dysfunctie), bijvoorbeeld door een tumor of operatie, dan kun je last krijgen van klachten als een verstoord verzadigingsgevoel, verlaagde energieverbranding, verstoord slaap-/waakritme, gedragsproblemen en uitval van hormonen.
In het Children’s Hospital of Philadelphia (CHOP) ga ik onderzoeken hoe vaak een hypothalame dysfunctie voorkomt bij kinderen met een hersentumor bij de hypothalamus (craniopharyngioom). Aangezien dit een zeldzaam ziektebeeld is, is dit op heden nog veel te onderbelicht. Aan de hand van een score zal ik de prevalentie van al deze symptomen in de craniopharyngioom-patiëntengroep van CHOP systematisch in kaart brengen.’
Wat maakt de KNAW Ter Meulen beurs mogelijk voor jouw onderzoek?
Sanne: ‘Met de beurs kan ik vier maanden in Philadelphia verblijven en data voor dit onderzoek verzamelen in het CHOP. De mate van hypothalame dysfunctie wordt per patiënt bepaald aan de hand van een klinische score, door patiënten en/of hun ouders op de polikliniek of telefonisch te spreken. Deze score is in 2023 gepubliceerd en wordt sindsdien in het Prinses Máxima Centrum in Utrecht toegepast. Het is van belang dat deze score internationaal wordt gedragen, zodat we hypothalame uitkomsten tussen verschillende patiëntengroepen kunnen vergelijken en de behandeling voor deze patiënten kunnen optimaliseren. Bovendien verbeteren we hiermee de bewustwording van het risico op deze symptomen als gevolg van hypothalame schade en optimaliseren we ook de individuele begeleiding van patiënten en hun ouders.’
Lieke: ‘De beurs biedt mij de unieke kans om naar Kaapstad te reizen en daar in het ziekenhuis mijn onderzoek uit te voeren. Veel van het huidige onderzoek naar post-COVID-syndroom vindt plaats in rijke, Westerse landen. Er is echter gebleken dat kinderen uit ontwikkelingslanden juist vaker ernstig ziek worden van acuut COVID-19. Door het vergelijken van langetermijnklachten tussen Zuid-Afrikaanse en Nederlandse kinderen, wil ik meer kennis opdoen over dit ziektebeeld wereldwijd. Zo kunnen we hopelijk de nazorgprotocollen voor COVID-19 aanscherpen, en de klinische richtlijnen voor verschillende zorginstellingen verbeteren.’
Hoe zie je jouw onderzoeksveld over vijf jaar?
Lieke: ‘Dan is de COVID-19 pandemie alweer bijna een decennium geleden. Hopelijk zijn veel kinderen met post-COVID-syndroom dan (spontaan) hersteld. Het is echter goed mogelijk dat dit niet het geval is. Op dit moment worden er meerdere onderzoeken uitgevoerd naar mogelijke behandelingen voor dit syndroom. Hopelijk zijn de resultaten van deze onderzoeken over vijf jaar bekend, en kunnen we gepersonaliseerde zorg bieden voor elk kind met post-COVID-klachten.
Verder kan mijn onderzoek ons hopelijk helpen voorbereiden op de gevolgen van een eventuele toekomstige pandemie, of meer inzicht bieden in andere postinfectieuze ziektebeelden.’
Sanne: ‘Over vijf jaar is er naar verwachting veel meer bekend over de gevolgen van schade aan de hypothalamus. Als gevolg wordt individuele zorg voor patiënten die zijn behandeld voor een craniopharyngioom verbeterd, en daarmee ook de kwaliteit van leven. Toekomstig onderzoek zal zich niet alleen richten op het genezing van de tumor, maar ook op de preventie van hypothalame schade. Nieuwe gerichtere therapieën, betere voorspelling van hypothalame schade bij tumordiagnose en innovatieve e-health hulpmiddelen voor patiënten met ernstige hypothalame dysfunctie zullen hopelijk in de nabije toekomst beschikbaar zijn.’
Toekenningen KNAW Ter Meulen beurs 2024
23 jonge onderzoekers op het terrein van de kindergeneeskunde en verwante vakgebieden kunnen in 2024 met een KNAW Ter Meulen beurs naar het buitenland voor een wetenschappelijk onderzoeksproject dan wel werkbezoek. Er zijn bedragen toegekend tussen de 3.000 en 27.500 euro, buitenlands werkbezoek van één tot twaalf maanden o.a. naar België, Noorwegen, Zuid-Afrika, de Verenigde staten, het Verenigd Koninkrijk en Australië.
Lidewij Boogers
Amsterdam UMC, locatie VUmc
Veiligheid van langdurig gebruik van gonadotropin releasing hormone agonisten in transgender jongeren
Milou Buijk
Universiteit Leiden
Investigating meNtal Health attitudeS, recognItion and knowledGe in young people in arusHa, Tanzania: a cross-sectional study (INSIGHT-Study)
Angret de Boer
Universiteit Leiden en Radboud UMC/Amalia Kinderziekenhuis
Voices of experience: professional and parental perspectives on ethical aspects and concerns regarding the care with Artificial Placenta Technology
Justine de Jager
Leids Universitair Medisch Centrum
The effect of oxygen titration on pulmonary blood flow in asphyxiated piglets with persistent pulmonary hypertension
Sara de Palma
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Intranasal delivery of mesenchymal stem cells to the injured brain in a newborn non-human primate model; last steps towards clinical application
Clair Enthoven
Erasmus Medisch Centrum
Hormonal contraception and adolescent mental wellbeing
Fenja Fahrig
Universiteit Utrecht
Moretta Damayanti Fauzi
Vrije Universiteit Amsterdam
Metabolomics data analysis training
Federico Ferraro
Erasmus Medisch Centrum
Advancing genetic diagnoses in rare pediatric diseaeses through a computational aberrant mRNA-splicing variant predictor
Margriet Gosselink
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Towards optimal treatment strategies for hypertensive pregnancies
Sanne Hulsmann
Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie & Wilhelmina Kinderziekenhuis/Universitair Medisch Centrum Utrecht
Prevalence of hypothalamic syndrome in children diagnosed with craniopharyngioma
Aida Kidane
Erasmus Medisch Centrum
Brain damages as driver of curative therapy in sICKle cell disease (BRICK-study)
Sandr Kneepkens
Erasmus Medisch Centrum
Learning from Asia: Strategies for Preventing the Myopia Epidemic in the Netherlands
Emmanouil Mavrogiannis
Universitair Medisch Centrum Groningen
Employing induced pluripotent stemcells to explore the role of inflammasome activation in a heriditary form of pediatric pulmonary arterial hypertension
Lieke Noij
Amsterdam UMC, locatie Emma Kinderziekenhuis
Long-term sequelae of COVID-19 in children
Maartje Stutvoet
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Adolescents with a chronic physical condition and mental health: the role of changes in brain structure
Jonne Terstappen
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Intterventions for healthcare providers to overcome barriers to maternal vaccination uptake at three different levels of public healthcare in urban and rural settings in South Africa
Marjolein van Borselen
Radboud Universitair Medisch Centrum
De ontwikkeling van een minimaal-invasieve biopsiemethode
Julie van der Post
Amsterdam UMC, locatie AMC
Network based multi-omics integration and neurological and cognitive performance in perinatally acquired HIV infected adolescents compared to healthy controls
Marlies van Lingen
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Digital tools and online informed consent for genetic counselling in families at risk of inheritable diseases
Geert van Weelden
Radboud Universitair Medisch Centrum
Using salivary biomarkers to predict disease progression in paediatric respiratory tract infections
Justin Wallet
Leids Universitair Medisch Centrum
PROTECT-TOF (PReventiveOutflow Tract vEntriCular Tachycardia substrate ablation in Tetralogy Of Fallot)
Moritz Warmbrunn
Amsterdam UMC locatie AMC
Elucidating the physiologic mechanism of caloric restriction to ameliorate lifetime cardiovascular disease in young individuals