Vidi-beurzen voor KNAW-onderzoekers en leden De Jonge Akademie

Toekenningen KNAW-instituten

DNA-schade door stofwisseling

Juan Garaycoechea – Hubrecht Institute

DNA bevat de instructies voor het leven, maar wordt ook continu beschadigd, wat mutaties en ziekten veroorzaakt. DNA-schade kan veroorzaakt worden door zonlicht en sigarettenrook, maar ook door giftige stoffen die geproduceerd worden door onze eigen cellen. Juan Garaycoechea wil deze lichaamseigen stoffen identificeren en vaststellen hoe ze het DNA veranderen en hoe dit tot ziekten leidt.

Verschillen in tot slaaf maken

Matthias van Rossum – Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis

Matthias van Rossum onderzoekt hoe de manieren waarop mensen tot slaaf werden gemaakt (door bijvoorbeeld oorlog, schuld of geboorte) van invloed waren op het leven onder slavernij en verzet daartegen door slaafgemaakten. Hij vergelijkt de impact door middel van persoonlijke verhalen uit rechtszaken uit het gehele vroegmoderne Nederlandse koloniale rijk in de Indonesische archipel, de Indische en Atlantische Oceaan.

Toekenningen leden De Jonge Akademie

Neem het persoonlijk: Een cognitieve neurowetenschappelijke benadering om grip te krijgen op depressie
Marie-José van Tol – Universitair Medisch Centrum Groningen, voorzitter De Jonge Akademie

Na herstel van een depressie is het voor veel mensen moeilijk om weer op hun oude niveau terug te keren. Ze houden vaak moeite met concentreren en dingen voor elkaar krijgen. Dit maakt hen kwetsbaarder om terug te vallen. Marie-José van Tol onderzoekt hoe de hersenen beter in een concentratie-modus kunnen komen en hoe belangrijke persoonlijke doelen daarbij helpen. Dit kan helpen beter te herstellen en terugval te voorkomen.

Kunnen kinderen een kwartje worden als ze door anderen als dubbeltje worden gezien?
Eddie Brummelman – Universiteit van Amsterdam

Kunnen kinderen een kwartje worden als ze door anderen als dubbeltje worden gezien? Eddie Brummelman onderzoekt waarom kansarme kinderen vaker een negatief beeld ontwikkelen van zichzelf en hun talenten, en hoe dit negatieve zelfbeeld ongelijkheid in schoolpresteren en mentale gezondheid kan vergroten. Daarvoor zal hij de subtiele wisselwerking tussen kansarme kinderen en leerkrachten onderzoeken. Hij hoopt hiermee te komen tot nieuwe inzichten die ongelijkheid kunnen helpen terugdringen, zodat alle kinderen, ongeacht hun achtergrond, de kans krijgen om hun talenten te ontplooien.

Het exploiteren van gamma-delta (gd) T cellen als innovatieve immuuntherapie tegen kanker
Noël de Miranda – Leids Universitair Medisch Centrum

Bij immuuntherapie worden cellen of moleculen van ons eigen immuunsysteem ingezet om kankercellen te vernietigen. Het is een zeer succesvolle strategie om kanker te behandelen, maar momenteel heeft maar een kleine groep van de kankerpatiënten baat bij immuuntherapie. Om immuuntherapie voor meer patiënten beschikbaar en effectief te maken, moeten nieuwe immuuntherapeutische interventies worden ontwikkeld. In zijn project onderzoekt Noël de Miranda de potentie van een specifiek type immuuncel (gamma delta (gd) T cellen), die veelbelovende resultaten laat zien als nieuw soort immuuntherapie tegen kanker.

Hoe beïnvloedt onze interne toestand onze perceptie?

Floor Zeldenrust – Donders Instituut voor Hersenen, Cognitie en Gedrag, Radboud Universiteit

We nemen de wereld waar door middel van de activiteit van netwerken van hersencellen. Deze perceptie is een actief proces. Om de wereld waar te nemen, passen de hersenen zich voortdurend aan onze positie in en verwachtingen van de wereld aan, maar ook aan onze interne toestanden zoals opwinding, aandacht of onzekerheid. Dit gebeurt door middel van stoffen die neuromodulatoren worden genoemd. Floor Zeldenrust gaat onderzoeken hoe deze neuromodulatoren de activiteit van afzonderlijke hersencellen en netwerken daarvan beïnvloeden, om te begrijpen hoe perceptie plaatsvindt in netwerken van hersencellen en hoe dit wordt beïnvloed door deze neuromodulatoren.

NWO-Talentprogramma

Het NWO-Talentprogramma (voorheen Vernieuwingsimpuls) biedt persoonsgebonden financiering aan talentvolle, creatieve onderzoekers en bestaat uit de volgende beurzen:

• Veni, voor pas gepromoveerde onderzoekers
• Vidi, voor ervaren onderzoekers
• Vici, voor onderzoekers die hebben aangetoond een eigen onderzoekslijn te kunnen ontwikkelen

Vidi is gericht op onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaren onderzoek op postdoc-niveau hebben verricht. Ze hebben daarbij aangetoond vernieuwende ideeën te genereren en deze succesvol zelfstandig tot ontwikkeling te kunnen brengen. Zij mogen een eigen vernieuwende onderzoekslijn ontwikkelen en daartoe zelf een of meer onderzoekers aanstellen. De subsidie bedraagt maximaal 800.000 euro.