/publicaties/doorontwikkeling-nederlandse-gedragscode-wetenschappelijke-integriteit
Voor wetenschappelijk onderzoekers aan de universiteiten, hogescholen, academische ziekenhuizen en een groot aantal onderzoeksinstituten geldt de 'Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit'. Die geeft principes, richtlijnen en normen voor goede, integere wetenschapsbeoefening. Eens in de paar jaar wordt bekeken of de code nog voldoet aan de eisen van nu - denk aan ontwikkelingen rond AI of aan kennisveiligheid. Eerder dit jaar concludeerde een onafhankelijke evaluatiecommissie dat er veel waardering is voor de huidige gedragscode, maar dat die geactualiseerd en versterkt kan worden.
Doorontwikkeling code
De KNAW heeft samen met de NFU, NWO, de TO2-federatie, UNL en de VH aan een schrijfcommissie de opdracht gegeven om de huidige gedragscode uit 2018 te herzien met behoud van de sterke punten ervan. Zo blijven de principes – eerlijkheid, zorgvuldigheid, transparantie, onafhankelijkheid en verantwoordelijkheid – overeind staan.
De code moet recht doen aan de volle breedte van het onderzoek, dus ook bruikbaar zijn voor toegepast onderzoek en het praktijkgericht onderzoek van de hogescholen. Dat wordt vaak in samenwerking met derden uitgevoerd en dat vraagt speciale aandacht voor onafhankelijkheid en openbaarmaking van data en resultaten.
Een ander punt van aandacht is hoe de verantwoordelijkheid van de individuele onderzoeker, waar de code tot dusver veel nadruk op legde – zich verhoudt tot de collectieve verantwoordelijkheid van een onderzoeksgroep of instelling.
Ook zal de commissie kijken in hoeverre AI een plek in de code kan krijgen.
De KNAW is mede-opdrachtgever én penvoerder voor de nieuwe code, die naar verwachting begin volgend jaar klaar is.
Commissievoorzitter
Jeroen de Ridder, hoogleraar politieke epistemologie, Vrije Universiteit
Commissieleden
- Sophie Boerman, associate professor persuasive communication, Wageningen University & Research
- Marc de Droog, ethics & integrity officer, TNO
- Marijtje van Duin, hoogleraar statistiek, Rijksuniversiteit Groningen
- Aad van der Lugt, hoogleraar neuroradiologie en hoofd/hals radiologie, Erasmus MC
- Iris van Rooij, hoogleraar computationele cognitiewetenschap, Radboud Universiteit
- Jonathan Soeharno, hoogleraar rechtspleging en rechtsfilosofie, Universiteit van Amsterdam, advocaat De Brauw Blackstone Westbroek
- Welmoed van der Velde, lector maritime law, NHL Stenden
De leden zitten op persoonlijke titel in de commissie.
Secretaris
Jeroen de Ridder, belangenverklaring
Sophie Boerman, belangenverklaring
Marc de Droog, belangenverklaring
Marijtje van Duin, belangenverklaring
Aad van der Lugt, belangenverklaring
Iris van Rooij, belangenverklaring
Jonathan Soeharno, belangenverklaring
Welmoed van der Velde, belangenverklaring